Zachowaniach seksualnych w dużym stopniu decyduje mózg. Jego struktura i funkcjonowanie wpływa u zwierząt na aktywność płciową i "wierność" względem partnera, u ludzi natomiast na orientację seksualną - tłumaczy neurobiolog prof. Jerzy Vetulani.
W ramach Światowego Tygodnia Mózgu prof. Vetulani, kierownik Zakładu Biochemii w Instytucie Farmakologii PAN, opowie w sobotę w Krakowie o neurobiologii zachowań seksualnych.
"Ssaki są w większości zwierzętami poligamicznymi i promiskuitycznymi - samce tworzą związki jednocześnie z kilkoma samicami, bądź często zmieniają partnerki - tłumaczy profesor. - Monogamię, czyli wierność jednej partnerce, zachowuje jedynie 5 proc. gatunku ssaków".
Jak się okazuje, u niektórych zwierząt skłonność do monogamii może być uwarunkowana procesami chemicznymi zachodzącymi w mózgu.
Ważną rolę w zachowaniach seksualnych gryzoni odgrywają obecne w mózgu neuroprzekaźniki, czyli rodzaj cząsteczek chemicznych, które przenoszą sygnały pomiędzy komórkami nerwowymi (neuronami).
Jednym z istotnych w życiu seksualnym gryzoni neuroprzekaźników jest wazopresyna, obecna w brzusznych strukturach rejonu mózgu zwanego przodomózgowiem - wyjaśnia prof. Vetulani.
Neuroprzekaźnik ten jest w relacji z odpowiednimi receptorami, czyli strukturami nerwowymi, w których dochodzi do przekształcenia energii działającego bodźca na impulsy nerwowe. Szczególnie ważnym receptorem w przypadku rozmnażania się gryzoni jest receptor wazopresyny 1a (V1aR).
Siła przekazywania informacji w tych obwodach zależy w dużej mierze od liczby receptorów - tłumaczy profesor.
Udowodniły to badania przeprowadzone na kilku rodzajach gryzoni- norników, m.in. monogamicznym norniku preriowym i poligamicznym norniku łąkowym, a także na monogamicznych pigmejskich małpach, marmosetach.
Ustalono, że im mniejsza jest liczba receptorów wazopresyny V1aR w części mózgu zwanej brzuszną gałką bladą (vental pallidum), tym silniejsza będzie tendencja samca do wchodzenia w związki z wieloma partnerkami.
Struktura i funkcjonowanie mózgu decydują także o orientacji seksualnej ssaka.
Badania nad biologiczną odmiennością mózgu mężczyzn o orientacji homo- i heteroseksualnej wykazały istnienie różnic w podwzgórzu mężczyzn heteroseksualnych i gejów - przypomina prof. Vetulani.
Typowo męskie cechy zachowania seksualnego reguluje obszar mózgu nazwany przednim podwzgórzem. Znajdują się tam cztery tzw. jądra interstycjalne, z których jedno określane jest jako jądro zróżnicowane płciowo (SDN - sexually dimorphic nucleus).
"Badania prowadzone na mózgach mężczyzn uważanych za heteroseksualistów oraz homoseksualistów potwierdziły, że SDN jest prawie dwukrotnie większe u mężczyzn heteroseksualnych niż u homoseksualistów" - tłumaczy profesor.(PAP)
poleca:
